Lợi nhuận của các hãng tàu container châu Á có thể vừa mới chạm đỉnh.

Một đợt sụt giảm mạnh về giá cước vận chuyển có thể xảy ra vào cuối năm nay, sau khi nhu cầu tăng cao do thuế quan trong quý II đã kéo khối lượng hàng hóa vốn thường dồn vào mùa cao điểm quý III chuyển sang sớm hơn.

Hoạt động thương mại xuyên Thái Bình Dương đã gia tăng trong giai đoạn Mỹ - Trung tạm đình chiến về thuế, với giá cước vận tải tăng mạnh trong tháng 6. Khi công suất vận tải phục hồi, các hãng nhỏ như China United Lines Ltd. thậm chí đã nối lại tuyến dịch vụ xuyên Thái Bình Dương sau một thời gian vắng bóng.

“Dữ liệu khối lượng container cho thấy các hãng tàu Trung Quốc ghi nhận mức tăng trưởng nhu cầu lớn nhất trong thời gian tạm đình chiến, so với các hãng ở Nhật Bản và Hàn Quốc. Điều này cho thấy các hãng tàu Trung Quốc có thể sẽ có một quý khả quan hơn,” nhà phân tích Kenneth Loh từ Bloomberg Intelligence cho biết.

Tuy nhiên, phần còn lại của năm có thể bị ảnh hưởng bởi tăng trưởng thương mại yếu đi, khi tâm lý thị trường vẫn còn ảm đạm, và việc hàng hóa bị dồn giao sớm có thể dẫn đến điều chỉnh giá cước sâu hơn – theo ông Philip Damas, Giám đốc điều hành và Trưởng bộ phận Tư vấn Chuỗi cung ứng tại Drewry Group.

Các hãng tàu Nhật Bản đang ghi nhận dấu hiệu chạm đỉnh, với Mitsui OSK Lines Ltd. không thể làm hài lòng nhà đầu tư khi các đe dọa về thuế của Mỹ ảnh hưởng tiêu cực đến mảng container. Trong khi đó, Nippon Yusen KK đã cắt giảm dự báo cả năm do biến động tỷ giá và căng thẳng thuế quan.

Trong khi đó, các hãng tàu Trung Quốc có thể vẫn còn một khoảng thời gian tích cực cuối cùng trước khi phải đối mặt với thực tế khắc nghiệt, khi lượng xuất khẩu mạnh mẽ và dồn đơn trong nửa đầu năm có thể giúp Cosco Shipping Holdings Co. và các hãng khác cải thiện kết quả kinh doanh.

Hạ nhiệt dần

Các dấu hiệu cho thấy thương mại Trung Quốc đang chậm lại sau thời gian đạt kỷ lục, cho thấy hiệu ứng đẩy đơn hàng sớm (front-loading) đang dần mất tác dụng.

Một giai đoạn “đình chiến thuế” chỉ đơn giản là trì hoãn những áp lực sụt giảm nhu cầu – các nhà phân tích của HSBC, bao gồm Parash Jain, viết trong một báo cáo giữa tháng 7. “Tồi tệ hơn, tiến độ giao tàu mới nhanh hơn sẽ trùng khớp với khả năng nhu cầu yếu đi, khiến tình trạng dư cung trầm trọng hơn.”

Từ quý III trở đi, lưu lượng container tuyến xuyên Thái Bình Dương được dự báo sẽ giảm, chỉ có sự gia tăng nhẹ mang tính mùa vụ trong quý II/2026 – theo ông Damas. “Thị trường vận tải container hiện đang trong chu kỳ suy thoái cơ bản, với những đợt tăng giá chỉ mang tính tạm thời do các cú sốc gián đoạn, chứ không xuất phát từ lực cầu thực sự.”

Ngoài Trung Quốc đại lục và Nhật Bản, các hãng tàu Đài Loan như Evergreen Marine Corp. và Yang Ming Marine Transport Corp. cũng có thể chứng kiến lợi nhuận cả năm sụt giảm hơn một nửa, do các yếu tố bất ổn thương mại tiếp tục đè nặng. Ở châu Âu, AP Moller-Maersk A/S và Hapag-Lloyd AG cũng được dự báo sẽ tiếp tục chứng kiến sự suy giảm.

Đa dạng hóa và các tuyến thay thế

Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung đang có tiến triển, với Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc duy trì thỏa thuận đình chiến thuế với Trung Quốc. Nếu đạt được một thỏa thuận có lợi hơn kỳ vọng cho Trung Quốc, điều đó có thể giúp các hãng tàu nước này được hưởng lợi thêm – theo ông Loh từ Bloomberg Intelligence.

Tuy nhiên, ngay cả những mức thuế được xem là “thuận lợi” cũng có thể gây áp lực lên giá cước và khối lượng vận chuyển – ông Damas lưu ý. Ông cho biết mức thuế 15% được điều chỉnh với hàng Nhật vẫn cao hơn một năm trước và có khả năng sẽ làm giảm xuất khẩu container từ Nhật sang Mỹ.

“Đối với Trung Quốc, hiện vẫn còn quá sớm để đánh giá mức độ tác động của các mức thuế sửa đổi lên ngành vận tải container,” theo ông Damas. “Tuy nhiên, có dấu hiệu cho thấy xuất khẩu của Trung Quốc sang các khu vực ngoài Mỹ đang tăng nhanh.”

Thặng dư thương mại của Trung Quốc đã đạt mức kỷ lục trong 6 tháng đầu năm, khi nước này tìm cách đa dạng hóa thị trường xuất khẩu ra khỏi Mỹ và mở rộng sang khu vực Đông Nam Á.

Tương đối miễn nhiễm trước các xung đột thuế quan, các tuyến thương mại có tốc độ tăng trưởng cao như nội Á (intra-Asia) đang dần thay thế tuyến xuyên Thái Bình Dương về tầm quan trọng toàn cầu trong bối cảnh nhiều bất ổn – theo ông Loh.

Từ tháng 3 vừa qua, khối lượng xuất khẩu từ Trung Quốc sang ASEAN đã gấp đôi so với tuyến Trung Quốc – Mỹ, vốn được coi là tuyến quan trọng nhất trong ngành vận tải container.

Ông Damas từ Drewry cũng cho biết các hãng tàu đang chuyển các tàu được đóng tại Trung Quốc ra khỏi các tuyến kết nối với Mỹ, nhằm tránh mức thuế sẽ được Mỹ áp dụng từ tháng 10 tới.

“Chúng tôi dự đoán rằng các hãng tàu container sẽ hủy thêm nhiều chuyến tàu, tăng tốc loại bỏ tàu cũ, và thực hiện nhiều biện pháp khác nhằm quản lý tình trạng dư cung trong nửa cuối năm nay,” ông Damas nhận định.

Follow: Gcaptain